SANATSAL METİNLERİN ÖZELLİKLERİ:
- Edebi zevk uyandırmak amacıyla yazılır.
- Sözcükler gerçek anlamının yanı sıra yan ve mecaz anlamlarıyla da kullanılır.
- Öznel anlatım vardır.
- Yargılar kanıtlanmak zorunda değildir.
- Dil göndergesel işlevin yanı sıra heyecanı dile getirme, alıcıyı harekete geçirme vb. işlevlerde kullanılır.
- Olaylar değiştirilerek yazarın bakış açısıyla verilir.
- Kurmaca gerçeklik vardır.
- Üslup kaygısı ön plandadır.
- Olay çevresinde gelişen metinler (roman, hikaye, halk hikayesi, manzum hikaye, destan, fabl, masal, mesnevi) ile coşku ve heyecanı dile getiren metinler sanatsal metinlerdir.
- Öyküleme, betimleme, kişileştirme, benzetme, abartma, çeşitli duyulardan yararlanma gibi anlatım teknikleri kullanılır.
- Sanatsal metinlerin tek anlamı yoktur, sanatsal metinler çok anlamlıdır, her okunuşta yeni anlamlar kazanır.
- Sanatsal metinlerde kelime ve cümlelerin yeri değiştirilemez.
- Sanatsal metinler yazıldığı dönemin özelliklerinden ve o dönemdeki her türlü gerçeklikten izler taşır.
- Sanatsal metinler biriciktir.
- Sanatsal metinlerde yalnız görünene, deneysele, hesaplanabilire değil bilinmeze, geleceğe ve olabileceklere de yer verilebilir.
- Sanatsal metinlerde ileti önceden belirlenmiş, kurallaştırılmış, değişmez bir gerçek değildir.
- İleti, metnin içyapısına sindirilmiş okurun süzüp çıkaracağı tek anlamlılıktan uzak bir ilişkiler yumağıdır.
- Sanatsal metinlerdeki her öğenin dış dünyada bir benzeri, bir karşılığı bulunabilir.
- Sanatsal metinlerde okura kendi düş gücüyle doldurabileceği boş alanlar bırakılır.
- Sanatsal metinlerde okur kendini anlatılanların akışına kaptırıp yapıttaki karakterlerle kendini özdeşleştirebilir.
- Sanatsal metinler dış dünya ile bağlantılı ama ondan farklı bir dünya sunar.
- Sanatsal metinlerde dil kişisel kullanılır.
- İleti dolaylı olarak verilir.
- Okurun düş gücüne yer bırakılır.
- Sanatsal metinlerin malzemesi dildir.
- Üç temel unsuru vardır: İçerik, dil ve anlatım (üslup), yapı (şekil)