KLASİSİZM
- 17. yüzyıl ortalarında ortaya çıkmıştır.
- Fransa’da ortaya çıkmıştır.
- Düzenlilik, uyumluluk, dengelilik, akılcılık, idealleştirme gibi özellikler vardır.
- Duygular kesinlikle aklın denetimine alınmalıdır.
- Boileau, Lart Poetigue (Şiir Sanatı) adlı eserinde klasisizmin ilkelerini belirlemiştir.
- Akıl, mantık ve sağduyuya önem verilmiştir.
- Tabiatı taklit etmeye çalışan, her şeyde akıl ve mantığı ön plana alan bir akımdır.
- Duygu ve coşkuları akıl yoluyla denetleme amacı güderler.
- İnsanın değişmeyen duygu ve düşüncelerini işlerler.
- Kuralcı bir sanat akımıdır.
- Bedensel ya da ruhsal sorunları olmayan seçkin, olgun kahramanlar seçilir.
- İnsan dışında hiçbir şey önemsenmemiş, giysi dekor, doğa görüntüleri ihmal edilmiştir.
- Eleştiri, deneme, fabl, mektup, felsefe, tiyatro alanlarında eserler vermişlerdir.
- Üslup, açık, süssüz, yapmacıklıktan uzak olmalıdır.
- Sanatta mutlaka uyulması gereken kurallar vardır.
- Konular, Yunan ve Latin edebiyatlarından alınır.
- Günlük gelip geçici konuları değil yüzyıllara dayanabilecek kalıcı konuları seçerler.
- Komedya ve tragedyaların kendisine göre kuralları vardır.
- Klasik tragedya ve klasik komedyada eserlerde üç birlik kuralına uyulur, kesintisiz beş perdeden oluşur, diyalog ve koro bölümleri vardır.
- Tragedyada soylu, üstün kişiler yer alır. Kelime seçimine özen gösterilir. Kavga, dövüş sahneleri perdede canlandırılmaz. Bir haberci tarafından seyirciye bildirilir.
- Komedyada kahramanlar sıradan insanlardır, kelime seçimine özen gösterilmez. Acıklı olaylar sahnede canlandırılır.
- Konuya değil işleniş tarzına önem verilir.
- Dış görünüşe değil insan ruhuna önem verirler.
- Ahlaki açıdan örnek olma amaçlanmıştır.
- Biçim kusursuzluğuna önem verilir.
- Yazar kendisini gizler.
- Boileau: Lart Poetigue (Şiir Sanatı), Satires, Epitres (manzum mektup)
- La Fontaine: Fabllar
- Pierre Corneille: Horace, La Cid
- Racine: Andromague, İphigenie
- Madame de la Fayette: Prenses de Claves
- Fenelon: Telemak
- Descartes: Felsefecidir, Yöntem Üzerine Nutuk, Tutkular Kitabı
- Paskal, felsefecidir. Düşünceler, Taşra Mektupları
- La Bruiere: Karakterler
- Moliere: Gülünç Kibarlar, Hastalık Hastası, Zoraki Koca, Zoraki Hekim, Kibarlık Budalası, Tartüffe, Cimri, Scapin’in Dolapları, Kadınlar Mektebi, Kocalar Mektebi, Gülünç Kibarlar
- Türk edebiyatında Şinasi, Ahmet Vefik Paşa, Ali Bey, Yusuf Kamil Paşa klasisizmin temsilcisidirler.
Klasizm Ne Demektir? Özellikleri Nelerdir? Öncüleri Kimlerdir?