Yemek Pişirelim
2.
Ayşe’nin annesi akşam yemeği için çorba pişirecekti. Çorbayı pişireceği tencereyi ocağa koyup
ocağı yaktı. Tencereye yağ ilave etti. Yağ eriyince şehriyeleri koyup kavurdu. Üzerine su ekledi. Bir
süre sonra çorba kaynamaya başlamıştı. Çorbayı, tencerenin içinde bıraktığı metal kepçeyle karıştı
rmak isteyince parmakları yandı. Neden?
• Isı aktarımının nasıl olduğunu model çizerek gösteriniz.
• Yukarıdaki kısa öyküyle, ısının ocaktan tencerenin içindeki metal kepçeye nasıl
aktarıldığını yazabilir misiniz?
ısı tencereye yağa
iletimle
konveksiyonla konveksiyon ve iletimle
iletimle
şehriyelere çorbaya kepçeye
iletilmiştir. Metaller ısıyı iyi ilettiğinden Ayşe’nin annesinin parmakları yanmıştır.
Öğrencilerin çizeceği modeller değerlendirilecektir.
iletimle
Öğretmen notu
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
178
. Çalışma kitabının 89. sayfasındaki 3 ve
4. uygulamaları yaptırınız.
Öğrencilere, “Isı enerjisi tüm katılardan kolaylıkla
geçer mi?” sorusuna yanıt aramak için ders kitabı
nın 175. sayfasındaki “Hangisi Daha Sıcak?” etkinliğ
ini yaptırınız.
Uyarı: Bir sonraki derste yapılacak
olan etkinlik için gerekli malzemeler konusunda
öğrencilerinizi uyarınız.
!
Etkinlik sonunda öğrencilere demir, alüminyum,
çelik ve bakır gibi katıların ısıyı iyi ileten katılar olduğ
unu, bunlara ısı iletkeni denildiğini belirtiniz.
Toplam süre : 20 dk
Ön hazırlık : 5 dk
Uygulama : 10 dk
Tartışma : 5 dk
175
Isı enerjisi tüm katılarda aynı hızla yayılır mı? Bunu aşağıdaki etkinliği yaparak
öğrenebilirsiniz.
Katı, sıvı ve gaz hâlde bulunan tüm maddelerde ısı iletim yoluyla yayılır.
Ancak katı maddeleri oluşturan tanecikler arasındaki boşluğun yok denecek
kadar az olması nedeniyle ısı iletimi daha kolay olur. Örneğin, etkinliğinizde
kullandığınız metal kaşığı oluşturan tanecikler düzenli ve sıkı yapıya sahip olduğ
undan ısıyı iyi iletmiştir.
Demir, alüminyum, çelik ve bakır gibi maddeler ısıyı iyi ileten katılardır. Isı-
yı iyi ileten maddelere ısı iletkeni adı verilir. Tahta, plastik gibi maddeler ısıyı
iyi iletmedikleri için ısı yalıtkanı olarak adlandırılır.
HAYDİ YAPALIM
Not: Kaşıkların ve çubukların yaklaşık olarak aynı boyda olmasına dikkat ediniz.
1. Kavanoza sıcak suyu koyunuz.
2. Kavanoza kaşıkların sapı ve çubukların ucu dışarıda kalacak
şekilde yerleştirip 10 dakika bekleyiniz.
3. Kavanoza, kaşıklara ve çubuklara ayrı ayrı dokununuz. Her birinin
sıcaklıkları hakında hissettiklerinizi not ediniz.
SORULARI YANITLAYALIM
1. Hangi madde ısıyı iyi iletmiştir?
2. Neden tencereler, tavalar metalden, sapları plastik ya da tahtadan yapılır?
• sıcak su
• kavanoz
• tahta kaşık
• plastik çubuk
• metal kaşık
• cam çubuk
Araç-Gereç ve Malzemeler
ETKİNLİK
Hangisi Daha Sıcak?
.Çalışma kitabı
nızın 89. sayfası
ndaki 3 ve 4.
uygulamaları yapı