DENEME
Deneme ne demektir? Özellikleri Nelerdir? Deneme Yazarları
- Yazarın herhangi bir konu üzerinde kesin sonuçlara varmadan, kişisel görüş ve düşüncelerini senli benli bir anlatım içinde verdiği yazı türüdür.
- Öğretici metinlerdendir.
- Dil göndergesel işlevde kullanılır.
- Yazarın, özgürce seçtiği bir konuda yazılır.
- Her konuda yazılabilmekle beraber genellikle evrensel konularda yazılır.
- Yazarın kişisel görüş ve düşüncelerine yer verilir.
- Kesin yargılara varılmaz.
- Yazar iddia ve ispat kaygısı gütmez, söylediklerini ispatlamak zorunda değildir.
- Yazar söylediklerini kabul ettirme amacı gütmez.
- “Ben” kelimesi önemli yer tutar.
- Yazar yorumunu katar.
- Nurullah Ataç: “Deneme ‘ben’in ülkesidir.” demiştir.
- Denemede yazar kendisiyle konuşuyormuş gibidir.
- Denemeler, düşünceyi açıklayışı, çözümlemelere girmesiyle sohbetten ayrılır.
- Amaç okuyucuyu düşündürmektir.
- Konuşma havası içinde yazılır.
- Rahat okunabilen düşünce yazılarıdır.
- Terim ve kavramlara fazla yer verilmez.
- İçten, akıcı, insanı sıkmayan bir üslubu vardır.
- Sade, açık, anlaşılır bir dille yazılmalıdır.
- Araştırma, inceleme ürünüdür.
- Konu ayrıntılı olarak ele alınır.
- Deneme türünün kurucusu Montaigne’dir.
- Montaigne, 1565 yılında Essais (Denemeler) adlı eserini yazmıştır.
- Ahmet Haşim’in “Bize Göre’’ ve “Gurabahane-i Laklakan’’ adlı yapıtlarındaki kimi parçalar, edebiyatımızda deneme türünün ilk örnekleri sayılabilir.
- Deneme türünün edebiyatımızdaki en başarılı temsilcisi ise, Nurullah Ataç olarak bilinir.
- Türk edebiyatında Sabahattin Eyüboğlu, Suut Kemal Yetkin, Melih Cevdet Anday, Ahmet Hamdi Tanpınar, Salah Birsel deneme yazarlarıdır.
- Aşağıdaki eserler deneme türüne örnek gösterilebilir.
- Nurullah Ataç – Günlerin Getirdiği
- Suut Kemal Yetkin – Günlerin Götürdüğü
- Ahmet Hamdi Tanpınar – Beş Şehir
Deneme ne demektir? Özellikleri Nelerdir? Deneme Yazarları