Hudeybiye Antlaşması ve Mekke'nin Fethi

Müslümanların Medine’ye hicretinden sonra İslam dininin hızla yayılmaya başlaması Mekke- li müşrikleri endişelendiriyordu. Çünkü onlar, güçlenen Müslümanların bir gün gelip Mekke’yi ele geçirmelerinden korkuyorlardı. Müslümanlığın yayılmasını önlemek için bin kişilik bir ordu hazırla- dılar. Medine’ye doğru yola çıktılar. Peygamberimiz bu durumu haber alınca üç yüz kişilik bir ordu ile müşriklerin ordusuna doğru hareket etti. İki ordu Bedir denilen yerde 624 yılında karşılaştı (Re- sim 3.12). Mekkeli müşrikler çok daha kuvvetli oldukları hâlde savaşı kaybettiler, arkalarında birçok kayıp ve esir bıraktılar.(2) Resim 3.12 : Bedir’den bir görünüm Mekkeli müşrikler çok geçmeden bu yenilginin acısını çıkarmak için yeniden bir ordu daha hazır- ladılar ve Medine üzerine yürüdüler. Bu defa iki ordu 625 yılında, Medine yakınındaki Uhud Dağı eteklerinde karşı karşıya geldi. Bu savaşta Peygamberimiz yaralandı, Peygamberimizin amcası Hz. Hamza ve birçok Müslüman şehit edildi. Müslümanlar savaşı kaybetmek üzere iken toparlandılar. Mekkeli müşrikler yine kaçmak zorunda kaldılar.(3) Uhud Savaşı’ndan cesaret alan Mekkeli müşrikler, Müslümanları tamamen yok etmek amacıyla 627 yılında on bin kişilik bir ordu hazırlayarak tekrar Medine’ye saldırdılar. Peygamberimiz, ashabıy- la vardığı ortak karar sonunda, Medine’de savunma savaşı yapmaya karar verdi. İranlı bir Müslüman olan Selmanı Farisî’nin önerisiyle şehrin etrafına hendekler kazdırdı. Yapılan savaşa bu sebeple (1) Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, C 1, s. 263, 274-278. (2) Hayati Ülkü, İslam Tarihi, s. 124-125. (3) Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi, C 1, s. 457-463. 79 lim” bölümündeki motivasyon sorusunu sorup düşüncelerini alınız. Onlara konunun ilk üç paragrafını okutup “Resim 3.12”yi ve 80. say- fadaki “Harita 3.3.”ü inceletiniz. Bedir, Uhut ve Hendek savaşlarının tarihini, nedenlerini ve sonuçlarını sorup düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşmalarını sağlayınız. Bu savaşlar hak- kında öğrencilerinizi bilgilendiriniz. 95 3. Ünite: Son Peygamber Hz. Muhammed 9. Öğrencilerinize 80. sayfadaki paragraf- larla 81. sayfanın ilk paragrafını okutup “Re- sim 3.13” ve “3.14”ü incelemelerini söyleyiniz. “Müslümanların Mekke’ye gitmek istemeleri- nin sebebi nedir? Hudeybiye Antlaşması niçin imzalanmıştır? Antlaşmanın önemi nedir? Antlaşmanın maddelerine Müslümanların tep- kisi ne olmuştur?” gibi sorular sorarak onların, Hz. Peygamberin ve Müslümanların barışa verdiği önemi ve Peygamberimizin ileri görüş- lülüğünü kavramalarını sağlayınız. 10. Öğrencilerinize konunun son iki parag- rafını okutunuz. Onlardan Müslümanların Hendek Savaşı denildi. Mekkeli müşrikler bu savaşta da başarı sağlayamayıp geri döndüler.(1) Pey- gamberimiz, Bedir, Uhud ve Hendek savaşları esnasında daima barışçı bir yol izledi. Yaşlı, kadın ve çocuklara zarar verilmemesi konusunda Müslümanlara uyarılarda bulundu. Yalnızca, savaş açarak Müslümanları ortadan kaldırmak isteyen Mekkeli müşriklerle mücadele etti. Hz. Muhammed (s.a.v.) ve ashabı Mekke’den ayrılalı altı yıl olmuştu. Onlar, Mekke ve Kâbe’yi özlemişlerdi. Peygambe- rimiz ashabı ile görüşerek Kâbe’yi ziyaret etme kararı aldı. Müslümanlar hazırlıklarını tamamlayarak yola çıktılar. Amaç sadece Mekke ve Kâbe’yi ziyaret etmekti. İyi niyet- lerini göstermek için de Medine’nin hemen dışında ihrama girdiler ve yanlarına sade- ce yolculukta gerekli olabilecek silahlarını aldılar. Müslümanlar, Mekke yakınlarındaki Hudeybiye’ye ulaştılar. Amaçlarının yalnız- ca Kâbe’yi ziyaret olduğunu belirtmek için Mekke’ye elçi gönderdiler. Ancak Mekkeli müşrikler Müslümanların Kâbe’yi ziyaret etmelerine izin vermediler. Bir heyet oluş- turarak Müslümanlarla antlaşma yapmak üzere Hudeybiye’ye gönderdiler. Karşılık- lı görüşmeler sonunda 628 yılında Mek- keli müşrikler ile Müslümanlar arasında “Hudeybiye Antlaşması” yapıldı.(2) Bu ant- laşma Mekkeli müşriklerin, Müslümanları Mekke’ye girme nedenleri ve Peygamberimi- zin bu süreçteki barışçıl yaklaşımı hakkındaki düşüncelerini arkadaşlarıyla paylaşmalarını isteyiniz. Öğrencilerinizin “Ünitemize Hazırla- nalım” çalışmalarından dördüncüsü için yap- tıkları araştırmalarından yararlanmalarını sağ- layınız. Böylece ödevlerini de kontrol ediniz. Öğrencilerinizi Mekke’nin fethinin ‹slam tari- hindeki önemi hakkında bilgilendiriniz. 11. Öğrencilerinize “Değerlendirelim” etkin- artık resmen tanıdıklarını göstermesi bakı- mından önemlidir. Harita 3.3 : Hendek Savaşı’nın yapıldığı yeri gös- teren bir harita liğini yaptırınız.