SORULARI YANITLAYALIM
Etkinlik sonundaki sorulara öğrencilerden beklenen
cevaplar şöyledir:
1. Kalbin üzerinde dağılmış durumdaki damarlar
kalbi oluşturan yapıların beslenmesini sağlar.
2. Kalbimizde dört bölüm vardır. Üstteki iki
odacık kulakçık, alttaki iki odacık da karıncık adı-
nı alır. Karıncıkları oluşturan kas tabakası kulakçı
klardan kalındır.
Ders İçi İliFikilendirme
2.1; 2.2 4. sınıf “Vücudumuz Bilmecesini Çözelim”
ünitesi Kanın Vücutta Dolaşımı konusu ile iliFikilendirilir.
150
. Çalışma kitabının 75. sayfasındaki 6 ve
7. uygulamaları yaptırınız.
Ders kitabının 150. sayfasındaki etkinlik sonunda
öğrencilerin, dolaşım sistemi organlarından birinin
kalp olduğunu kavramalarını sağlayınız. Kalbin
yapısında dört odacık olduğunu, üstteki iki odacığa
kulakçık, alttakilere ise karıncık adı verildiğini söyleyiniz.
Verdiğiniz bilgiyi pekiştirmek için ders kitabı
nın 151. sayfasındaki kalp şeklini inceletiniz.
Kalpten kanı vücuda taşıyan damarlara atardamar
dendiğini, vücutta karbon dioksitçe zenginleşen kanı
n toplardamarlarla kalbe taşındığını vurgulayınız.
Atardamar ve toplardamarların gittikçe incelen
kollara ayrıldığını, bu ince kollara kılcal damar adı-
nın verildiğini belirtiniz.
Kılcal damarların görevinin, kanı hücrelere kadar
götürmek ve madde alışverişini sağlamak oldu-
ğunu belirtiniz. 151
Dolaşım sisteminin bölümlerinden biri kalptir. Kalp, vücudumuzun her tarafı
na kanın ulaşmasını sağlayan bir pompa gibidir. Kalp kası, isteğimiz dı-
şında kasılıp-gevşeme hareketleri yapar.
Kalp dört odacıktan oluşur. Üstteki iki odacığa kulakçık, alttaki iki odacığa
karıncık adı verilir. Karıncıkların sahip olduğu kas tabakası, kulakçıklardan
daha kalındır. Bu nedenle, karıncıkların pompalama gücü kulakçıklardan daha
fazladır. Sol tarafta yer alan karıncık ve kulakçıkta oksijence zengin olan
temiz kan bulunur. Sağ taraftaki karıncık ve kulakçıkta ise oksijeni az olan kirli
kan vardır. Kulakçıklarla karıncıklar arasında kanın tek yönlü akmasını sağ-
layan kapakçıklar vardır. Kulakçıklardan kalbe giden kan karıncıklara, karıncı
klardan da vücuda pompalanır.
Kalpten kanı vücuda taşıyan damarlar karıncıklardan çıkar ve bu damarlara
atardamar adı verilir. Başlıca görevi oksijence zengin kanı ve besini tüm
vücuda ulaştırmaktır. Akciğer atardamarı dışındakiler temiz kan taşır. Toplardamarlar,
vücuttaki kanı kalbin kulakçıklarına getirir. Görevi, hücrelerdeki hayatsal
faaliyetler sonucu açığa çıkan karbon dioksit ve atık maddeleri hücrelerden
kalbe taşımaktır. Akciğer toplardamarı dışındakiler kirli kan taşır.
Atar ve toplar damarlar gittikçe incelen kollara ayrılır. Çünkü, kanın hücrelere
kadar ulaşması için ince olmaları gerekir. Bu damarların en ince kolları-
na kılcal damarlar adı verilir. Kılcal damarlar, kanı hücrelere kadar götürmek
ve madde alışverişini sağlamakla görevlidir.
Üst ana
toplardamarlar Aort
(ana atardamar)
Akciğer
Sağ toplardamar
kulakçık
Sol kulakçık
Sol karıncık
Sağ
karıncık
Bunları Biliyor musunuz?
Bütün kan damarlarınız uç uca eklenseydi, Dünya’nın
çevresini iki kereden fazla kuşatırdı.
.Çalışma kitabı
nızın 75. sayfası
ndaki 6 ve 7.
uygulamaları yapı
nız.
75
VÜCUDUMUZDA SİSTEMLER
Aşağıda verilen kalp modeli üzerindeki sayıları ilgili kavramlarla eşleştiriniz.
3 sağ kulakçık
4 sol kulakçık
2 sağ karıncık
1 sol karıncık
5 atardamarlar
6 toplardamarlar
Kalbin Yapısı
6.
a. Aşağıda küçük kan dolaşımına ait bilgileri içeren cümleler sırası karıştırılarak verilmiştir. Bu
cümleleri doğru sıralama ile kutucuklara yazınız.
1. Kan akciğerlere pompalanır.
2. Kan kalbin sağ karıncığından çıkar.
3. Kan kalbin sol kulakçığına döner.
4. Kan oksijence zenginleşir.
Kutucukları Dolduralım
7.
Kan, kalbin sağ karıncığından çıkar. Kan, akciğerlere pompalanır.
Kan, oksijence zenginleşir. Kan, kalbin sol kulakçığına döner.
b. Aşağıda verilen soruların yanıtlarını noktalı yerlere yazınız.
1. Kan hangi organımızda oksijence zenginleşir?
Akciğerde
2. Kalbimizin hangi bölümünde temiz kan bulunur?
Sol bölümünde (sol kulakçık ve sol karıncıkta)
3. Kalbimizin hangi bölümünde kirli kan bulunur?
Sağ bölümünde (sağ kulakçık ve sağ karıncıkta)
2
3