Ders Kitabı'nda verilen her bir olayı sınıftaki öğrencilerinize rastgele dağıtınız. Ders
Kitabı'nda verilen fotoğrafları ve olayları incelemelerini isteyiniz.
2. Sınıfı üç gruba ayırınız. Ders Kitabı'nın ekler bölümünden birinci grubun öğrencilerinin
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nden, ikinci grubun Çocuk Hakları Sözleşmesinden,
üçüncü grubun ise Anayasamızdan faydalanmalarını isteyiniz.
3. Öğrencilerinizden yukarıda belirtilen belgelere dayanarak ne tür hak ihlalleri ile karşı
karşı karşıya kaldıklarını tespit etmelerini isteyiniz. Bu hakların neden gerçekleşmesi
gerektiğine dair birer metin hazırlamalarını isteyiniz.
4. Her gruptan bir öğrenciye söz hakkı vererek onlardan ellerindeki olayla ilgili yorumları
sınıfla paylaşmalarını isteyiniz. Aynı olayı alan diğer grup öğrencilerinden konu
hakkında yorum yapmalarını sağlayınız.
5. İnsanların ırklarının, dinlerinin, dillerinin, siyasi düşüncelerinin, görünüşlerinin
farklı olmasının; sahip oldukları haklarını kullanmalarına engel olup olmadığını gerekçelendirerek
sorgulamalarını sağlayınız.
2. ETKINLIK
77
HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİMİZ
İnsanlar arasında hak, eşitlik, adalet, özgürlük isteği yaygınlaştıkça hak ihlalleri ile
ilgili mücadeleler de artmıştır. İnsan hak ve özgürlüklerinin hukuk düzeni tarafından korunması
hem eşitlik hem de hakların ve özgürlüklerin tanınarak güvence altına alınmasını
sağlar. Ülkemizde de temel hak ve özgürlükler Anayasa ile güvence altına alınmıştır.
Türkiye, Birleşmiş Milletler çatısı altında oluşturulan temel insan hakkı sözleşmelerinin
tümüne taraftır.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi(İHEB) tüm insanların hiçbir ayrım gözetilmeksizin
yalnızca insan oluşlarından dolayı eşit, özgür ve onurlu yaşama hakkına sahip olduğunu
ilan etmektedir. Buna göre herkesin; herhangi bir ayrım gözetilmeksizin insan hak
ve özgürlüklerinden eşit bir şekilde yararlanmasını öngörür.
Başkalarının ayrımcılığa uğradığı bir toplumda ve dünyada eşitlik yok demektir. Bu
ayrımcılık; yaşam güvenliğine sahip olamamaktan kötü muameleye, özel hayatın ihlalinden
iş hayatında ayrımcılığa, eğitimsiz bırakılmaktan kötü çevre ve sağlık koşullarında
yaşamaya kadar birçok şekilde olabilmektedir.
İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi(İHEB) din ve vicdan özgürlüğü ile ilgili aşağıda
verilen maddesini okuyalım.
Madde 18: Herkesin düşünce, vicdan ve din özgürlüğüne hakkı vardır. Bu hak din veya
topluca, açık olarak veya özel biçimde öğrenim, uygulama, ibadet ve dinsel törenlerle
açığa vurma özgürlüğünü içerir.
78
HAK VE ÖZGÜRLÜKLERİMİZ
Ben Leyla, 5 yaşındayım ve Lübnan’da
yaşıyorum. Evimiz yıkıldı. Bu nedenle çadırda
yaşamak zorundayım. Yeterli besin
olmadığı için dengeli beslenemiyorum.
Oyun alanları güvenli olmadığı için oynayamıyorum.
Ben Mehmet. 6 yaşındayım. Evde bazı
konularda konuşulurken ben de konuşmalara
katıldığımda; “Sen bacak kadar
boyunla büyüklerinin işine karışma!” diyorlar.
Farklılıklarımız Eşitliğe Engel Değildir
Aşağıda insan haklarının evrenselliği ile ilgili örnek olaylar verilmiştir. Bu olayları ve
kitabınızda Ek-1, Ek-2 ve Ek-3 bölümünlerinde yer alan belgeleri de inceleyerek hangi
hak ve özgürlüklere vurgu yapıldığını tespit ediniz. Herbir olayın yan tarafında verilen
boşluğa, hakların neden gerçekleşmesi gerektiğine yönelik 5-10 satırlık bir metin hazırlayınız.
............................................
............................................okuyan bedensel engelli bir öğrenciye okul
yönetimi tarafından özel sınıf tahsis edildi.
Her ders için farklı sınıfları dolaşmak zorunda
kalan Baykaler’in yaşadığı sorunlar
okul yönetiminin de dikkatini çekti. Yapılan
düzenleme ile öğrencinin devam ettiği
sınıf okulun giriş
katında, bedensel
engelliler için yaptırılan
tuvalet ve
lavabonun hemen
yanındaki bir sınıfa
taşındı.
İnternet haberi
25.11.2010
Ben Mohandas, 29 yaşında Hindistan’da
yaşayan Hintli bir erkeğim. Yemek bulmakta
ve barınmada ciddi güçlükler yaşıyorum.
(Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım
Örgütü’nün (FAO) 19 Haziran 2009 tarihli
açıklamasına göre dünyadaki aç insan sayısı
1 milyar 20 milyon kişiye ulaşmış durumda,
yani her altı kişiden biri