GÜNLÜK:
GÜNLÜK NEDİR ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
- Yazarın kayda değer bulduğu olayları, gözlem, izlenim, duygu, düşünce ve hayallerini anlattığı yazılardır.
- Günü gününe tarih atılarak yazılır.
- Öğretici metinlerdir.
- İnandırıcı yazılardır.
- Açıklama, öyküleme, betimleme teknikleri kullanılır.
- Bizzat yazarın kendisi yazar.
- Yazar günlükleri kendisi için yazar.
- Birinci kişi ağzından yazılır.
- Konuşma diline yakın bir dil kullanılır.
- Yazar kendisiyle bazen de günlükle konuşur gibi yazar.
- İçten bir anlatımı vardır.
- Gözlem ve dikkatin önemli yeri vardır.
- Yazarın hayatından izler taşır.
- Günlükler yazarın iç dünyasını, kişiliğini, görüşlerini, ruhsal durumunu yansıtır.
- Günlüklerden yazar hakkında ayrıntılı bilgiler edinilir.
- Günlükler, yazıldığı dönemin olaylarına ilişkin tarihi bilgiler içerir.
- Günlüklerde gerçekler değiştirilmeden anlatılmalıdır.
- Roman, gezi yazısı, hatıra gibi türlerde de kullanılır.
- Günlükler tarih, biyografi, anı eserleri için kaynak niteliğini taşır.
- Günlükler; içe dönük günlükler ve dışa dönük günlükler olarak ikiye ayrılır.
GÜNLÜK NEDİR ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
- İÇE DÖNÜK GÜNLÜKLER:
- Yazarın bir bakıma kendi kendisiyle konuşması gibidir.
- Yazar, bulunduğu çevreden ve kaderinden yakınır.
- Yazarın yaşadığı duygusal coşkunluk bu tür günlüklerde gözlenebilir.
- Stendhal’in günlüğü, Puşkin’in Gizli Günce adlı eseri bu tür günlüklerdendir.
- Andre Gide ve Nurullah Ataç da bu tür günlüklerle tanınır.
- DIŞA DÖNÜK GÜNLÜKLER:
- Yazar, dönemin olaylarını, siyaset, sanat ve edebiyat adamlarını anlatır.
- Alaycı bir üslupla yazılır.
- Öyküleyici anlatım kullanılır.
- Yazar kendi zamanındaki tutum ve davranışlar, akımlar hakkında bilgi verir.
- Bu günlükler de tarihi bir belge niteliği taşır.
- Tomris Uyar’ın günlükleri bu gruba girer.
- ESER OLUŞUM GÜNLÜKLERİ: Yukarıdaki iki günlük çeşidinden başka bir de bir eserin oluşumu ve gelişimi ile ilgili günlükler vardır. Yazar eserinin gelişme evrelerini günü gününe anlatır. Andre Gide’in Kalpazanlar ve Thomas Mann’ın Doktor Faustas adlı eserleri bu gruba girer.
- Türk edebiyatındaki ilk günlük, Ali Bey’in 1898’de yazdığı Seyahat Jurnali’dir.
- Nurullah Ataç: Günce, Uçuş Günlüğü, Gazi Günlüğü, Avusturya Günlüğü
- Falih Rıfkı Atay: Yolculuk Defteri
- Salah Birsel: Günlük, Aynalar Günlüğü, Yaşlılık Günlüğü
- Ömer Seyfettin: Ruznameler
- Oktay Akbal: Yeryüzü Korkusu, Geçmişin Kuşları, Anılarda Görmek
- Tomris Uyar: Gündökümü, Sesler, Yüzler, Sokaklar, Günlerin Tortusu
- Oğuz Atay: Günlük
- Cemil Meriç: Jurnaller
- İlhan Berk: El Yazılarına Vuruyor Güneş
- Hilmi Yavuz: Geçmiş Yaz Defterleri
- Nasuh Mahruki: Bir Dağcının Güncesi
- Oktay Akbal: Günlerde
- Tolstoy: Günlükler
- Dostoyevski: Bir Yazarın Günlüğü