Peygamber Mescidi ve Sosyal İşlevi
Haziran 01, 2013
eygamber Mescidi ve Sosyal İşlevi
DÜŞÜNELİM
Sizce cami ve mescitlerin toplumsal açıdan önemi nedir?
Peygamberimizin hicretinden sonra Medine’de ilk önce Müslümanların birlikte ibadet edebilecek-
leri ve birtakım sosyal işleri yürütebilecekleri bir mescit yapılmasına karar verildi. Bunun için parası
Hz. Ebu Bekir tarafından ödenerek bir arsa satın alındı. Mescidin inşasına başlandı. Yedi ay süren
(1) Enfâl suresi, 72. ayet; Tevbe suresi, 100. ayet; Nahl suresi, 110. ayet.
75
yapım sırasında Peygamberimiz de çalıştı. Mescidin duvarları kerpiçten yapıldı ve üzeri de hurma
dalları ile örtüldü. Mescide bitişik olarak Hz. Muhammed (s.a.v.)’in ailesi için bir ev, yoksul ve kim-
sesizler için de odalar yapıldı. Bu odalara “Suffe” denildi. Mescide ise “Mescid-i Nebî” (Peygamber
Mescidi) adı verildi.(1)
Resim 3.8 : Hz. Peygamber dönemindeki Mescid-i Nebî’nin temsilî
resmi (http://www.diyanet.gov.tr)
Mescid-i Nebî, Müslümanların toplumsal hayatında önemli bir yere sahipti. Çünkü burası, Müs-
lümanların vakit namazlarını ve cuma namazını kılmak için toplandıkları bir ibadet mekânı olmanın
yanı sıra, sık sık bir araya geldikleri; sıkıntılarını, mutluluk ve sevinçlerini paylaştıkları bir yerdi.
Burada, Medine dışından gelen misafirler, yabancı ülkelerin temsilcileri ağırlanır, görüşmeler yapı-
lırdı. Ayrıca toplumu ilgilendiren sorunlar Mescid-i Nebî’de konuşulur ve bunların çözümü için karar-
lar burada alınırdı. Yoksul ve kimsesizlerin durumları da mescitte görüşülerek onlar için yapılacak
yardımlar belirlenirdi. Dolayısıyla Mescid-i Nebî, Müslümanların birlik ve bütünlük içinde sağlam ve
güçlü bir toplum oluşturmaları açısından önemli bir merkez oldu.
Resim 3.9 : Günümüzdeki Mescid-i Nebî’den bir görünüş
ŞEMA YAPALIM
Mescid-i Nebî’nin sosyal işlevlerini şema hâlinde gösteriniz.
(1) Hayati Ülkü, İslam Tarihi, s. 113-114.
76
3. Ünite: Son Peygamber Hz. Muhammed
5. Öğrencilerinize 74. sayfanın sonundaki
“Okuyalım, Cevaplayalım” etkinliğini yaptı-
rınız. 75. sayfadaki “Harita 3.2”yi inceletip
görüşlerini alınız. 75. sayfanın ilk iki paragrafı
doğrultusunda “muhacir” ve “ensar” kavramla-
rına ve “Hicret’in Müslümanlar üzerinde bırak-
tığı etki”ye ilişkin açıklamalar yapınız.
6. Öğrencilerinizden “Hz. Muhammed’in
Çağrısı: Medine Dönemi” konusunun “Düşü-
nelim” bölümündeki soruyla ilgili bilgilerini
arkadaşlarıyla paylaşmalarını isteyiniz. Hari-
tada Medine şehrinin yerini gösterip şehirle
ilgili açıklamalar yapınız. Öğrencilerinize konu
ile ilgili verilen iki paragrafı okutarak onların
Medine dönemi hakkında genel bilgiler edin-
melerini sağlayınız.
7. Öğrencilerinizin “Peygamber Mescidi ve
Sosyal ‹şlevi” konusunun “Düşünelim” bölü-
mündeki soruyla ilgili düşüncelerini alınız.
Konunun 75 ve 76. sayfada yer alan açıklama
paragraflarını okutup “Resim 3.8” ve “3.9”u
inceletiniz. Öğrencilerinizin Hz. Peygamberin
mescidinin sosyal işlevi hakkındaki görüşlerini
alınız.
8. Öğrencilerinize 76. sayfadaki “Şema
Yapalım” etkinliğini yaptırarak Mescid-i
Nebî’nin sosyal işlevlerini göstermelerini sağ-
layınız.
Ölçme ve Değerlendirme
Öğrencilerinizin öğrenme düzeylerini aşa-
ğıdaki sorularla belirleyip değerlendiriniz:
1. Hicret nedir?
2. Hicret’in sebep ve sonuçları nelerdir?
3. Peygamber Mescidi’nin sosyal işlevi
nedir?
Gelecek Derse Hazırlık
1. Öğrencilerinize “Ünitemize Hazırlana-
lım” çalışmalarından dördüncüsünü yapmala-
rını söyleyiniz.
2. İşlenecek konularla ilgili ayet mealleri-
ni perdeye yansıtmak için asetat veya slayt
hazırlayınız/ hazırlatınız.